Yazma Güçlüğü (Disgrafi) Nedir?
Disgrafi, yazma güçlüğü çeken çocukları ifade etmek için kullanılan tıbbi bir terimdir.
Disgrafi yazmak için gerekli motor becerileri ve yazılı anlatım için gereken düşünme becerilerini öğrenmekte gözlenen bir güçlüktür.
Yazı yazmak, karmaşık bir motor beceri ve bilgi işleme süreci gerektirdiğinden, bir kişinin sadece el yazısı bozukluğunun olması, disgrafisi olduğunu söylemek için yeterli değildir.
Bu durum okuma yeteneğiyle ilişkisizdir ve zeka geriliğinden kaynaklanmaz.
Disgrafili çocuklar genellikle yazım bozukluğu ve yazılı ifadede zorluk yaşarlar. Ayrıca disleksi ve bazı durumlarda sözlü dil sorunları gibi başka problemlere de sahip olabilirler.
Bir öğrencinin yazılı dili öğrenmesine engel olabilecek tüm yetersiz beceriler konusunda uzmanlaşmış öğretim planlamak için; el yazısı ve ilgili beceri alanlarında eksiksiz bir değerlendirme yapılması önemlidir.
Çocuklarda Disgrafi Nedir?
Disgrafi (yazım güçlüğü) tamamen beyinle bağlantılı bir problemdir. Başlangıçta genel olarak ilgi eksikliği, yazma ve okumayı kavramadaki zayıflıktan dolayı tembel olduğunu düşünürsünüz.
Çocuğunuzun kalemi doğru tutmak ve defter satırında harfleri satıra yazma gibi basit şeyleri yapmada zorlukları olabilir. Çocuğun kendisinin dahi okumakta zorlanacağı dağınık el yazısı vardır.
Disgrafi Nasıl Tanılanır?
Disgrafi, uzun süre fark edilmeyebilir. Bir çok anne baba çocuğu ilkokula gitmeye başladığında bu güçlüğü öğrenir. Bir uzman tarafından ( Psikiyatri, Psikolog) tanılanmalıdır. Bununla beraber her zaman erken tanı güçlükle mücadele etmede etkin rol oynar.
Disgrafi Belirtileri Nelerdir?
• Okunaksız yazı.
• Yazı yazmak veya çizmekten kaçınma, yazarken çabuk yorulma.
• Kalemin sıkı, yanlış, eğik ya da garip bir şekilde tutulması
• Yazma ya da kopyalama hızında düşüklük.
• Tahtadan ya da kitaptan deftere not aktarırken zorluk çekme.
• Harflerin boyutları ve şekillerinde düzensizlik, tamamlanmamış harfler yapma.
• Büyük ve küçük harfleri/ el yazısı –düz yazı harfleri karıştırma.
• Yazım esnasında ses atlama veya ekleme.
• Kelimeler arasında boşluk bırakmama, yanlış heceden ayırarak yazma ya da birkaç parça halinde yazma.
• Cümlelerde bitmemiş veya atlanmış kelimeler.
• Yazımlarda satır başından başlamama, satır atlama veya ters yönde yazma.
• Birçok imla yanlışı yapma.
• Söz dizimi yapısı ve dilbilgisi ile ilgili zorluk çekme.
• Yazıyı bir iletişim aracı olarak kullanmada zorlanma.
• Kağıt üzerinde düşünceleri düzenleme güçlüğü.
• Yazarken kendi kendine konuşma.
DİSGRAFİ TÜRLERİ NELERDİR?
Disgrafinin üç temel alt türü olduğu kabul edilmiştir. Bazı çocuklarda bunların iki ya da üçünün kombinasyonu görülebilir ve bireysel belirtiler burada tanımlananlardan farklı olabilir.
Disletik Disgrafi:
• Dislektik disgrafide spontane olarak yazılan yazılar okunaksızdır.
• Yazılı bir şeyi kopyalama oldukça iyidir.
• Yazılarda imla kötüdür.
• Küçük kas becerileri normaldir.
Motor Disgrafi:
• Motor disgrafi, küçük kas becerilerindeki yetersizlikten, el becerisinin zayıflığından, kas elastikiyetinin yetersizliğinden ya da sebebi bilinmeyen motor sorunlardan kaynaklanır.
• Bir başka belgeden bakılarak kopyalanmış olsa bile, yazılar, genellikle kötü ya da okunaksızdır.
• Yazılarda harf formasyonu fazladır.
• Uygun yazımlar uzun bir süre boyunca devam ettirilemez.
• Kişi uzun paragraflar yazmakta çok zorlanır ve yazmaya uzun süre devam edemez.
• Harflerin şekli ve büyüklüğü giderek tutarsız ve okunaksız hale gelir.
• Kalem yanlış tutulduğu için yazı çoğunlukla eğiktir.
• İmla yetenekleri bozulmamıştır.
• Küçük kas becerileri beklenenin altındadır.
Uzamsal Grafi:
• Spontane yazısı okunaksızdır.
• Kopyalayarak yazdığı yazı okunaksızdır.
• Yazımlarında imlası ve yazma hızı normaldir.
Disgrafiyi 5 Kategori Altında Toplayabiliriz:
1) Görsel – Uzamsal Güçlükler:
- Şekilleri ayırt etmede ve harflerin arasına boşluk bırakmada zorluk yaşar.
- Harfleri soldan sağa düzgün sıra şeklinde yazmada zorlanır.
- Düz satırda yazmada zorlanır.
- Harita okuma, çizme ve boyamada zorlanırlar.
- Metni yazarken çok zaman harcar.
2) İnce Motor Güçlükleri:
- Yap – boz parçalarını birleştirmek, ayakkabı bağcıklarını bağlamak, kalemi tutmak ve basit bir metni yazmakta zorlanır.
- Çocuğun makas kullanma ve oyun oynarken direktifleri takip etmede zorlanır.
3) Dille İlgili Güçlükler:
- Fikirlerini kelimelere dökmekte zorlanır.
- Konuşurken düşünme sıralarını kaybeder.
- Direktifleri kolaylıkla takip edemezler.
4) Heceleme ve El Yazısı İle İlgili Güçlükler:
- Yazarak doğru heceleme yapmakta zorlanırlar.
- Harflerin büyük ve küçüklüğünü kavramakta zorlanırlar.
- Kendi el yazılarını okumak onlar için zordur.
- Yazmaya karşı ilgileri azdır.
- Yazma gerektiren çalışmalardan kaçarlar.
5) Gramerini Anlamayla İlgili Güçlükler:
- Gramer kullanımında güçlük çekerler.
- Noktalama işaretlerini doğru kullanamazlar.
- Yazarken noktalama işaretleri olmadan uzun cümleler yazar veya çoğunlukla virgül kullanır.
- Cümle yapısıyla ilgili sorunlar yaşarlar.
